Πώς είδατε τις επιδόσεις των ελληνικών τραπεζών στα τεστ αντοχής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας;
Κατ’ αρχάς από τις τέσσερις λεγόμενες συστημικές τράπεζες σύμφωνα με το στατικό μοντέλο δύο πέρασαν τα τεστ αντοχής, σύμφωνα με το δυναμικό πέρασαν και οι τέσσερις. Ελπίζω ότι θα ισχύσουν οι προϋποθέσεις του δυναμικού σεναρίου, ώστε και οι τέσσερις τράπεζες να περάσουν επιτυχώς τα τεστ της ΕΚΤ. Ωστόσο το ζητούμενο είναι να υπάρξει ρευστότητα στην αγορά. Εδώ γίνεται μία σύγχυση, διότι το γεγονός ότι οι τράπεζες θα έχουν -και ελπίζω να έχουν- κεφαλαιακή επάρκεια το 2015 δεν σημαίνει ότι αυτό θα λύσει τη μεγάλη κρίση ρευστότητας που υπάρχει στην ελληνική αγορά. Διότι οι τράπεζες αυτή τη στιγμή δεν έχουν κίνητρο να πάρουν το ρίσκο και να χρηματοδοτήσουν, ιδιαιτέρως τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ή επιχειρήσεις οι οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Οι τράπεζες θα φροντίσουν πρωτίστως να λύσουν δικά τους εσωτερικά προβλήματα, να κλείσουν δικές τους τρύπες και όχι να διοχετεύσουν ρευστότητα στην αγορά.
Με ποιον τρόπο μπορεί να διοχετευτεί ρευστότητα στην αγορά;
Πιστεύω ότι για τη διοχέτευση ρευστότητας στην αγορά η κυβέρνηση θα έπρεπε να ακολουθήσει μία περισσότερο επιθετική πολιτική, παρακάμπτοντας τον τραπεζικό τομέα. Η κυβέρνηση θα έπρεπε να προχωρήσει στη δημιουργία μηχανισμών άμεσης χρηματοδότησης των επιχειρήσεων και ενός ειδικού ταμείου, να δημιουργήσει δηλαδή μηχανισμούς χρηματοδότησης ή παροχής εγγυήσεων προς τις επιχειρήσεις ξεκινώντας από τις εξαγωγικές και εξωστρεφείς.
Από πού θα αντληθούν κεφάλαια για αυτό το ειδικό ταμείο;
Πρωτίστως θα μπορούσαν να αντληθούν από ιδιωτικούς πόρους εκτός των ελληνικών τραπεζών, π.χ. από διεθνή φαντ. Επιπλέον η διοίκηση αυτού του ταμείου δεν πρέπει να αφεθεί στα χέρια των ελληνικών τραπεζών, όπως συνέβη με τα χρηματοδοτικά εργαλεία, τα οποία είχα θεσπίσει εγώ ως υπουργός Οικονομίας. Η διοίκηση πρέπει να ασκείται εκτός τραπεζικού συστήματος, μέσα από έναν οργανισμό δημοσίου συμφέροντος.
Βλέπω ότι αντιμετωπίζετε με κάποια επιφυλακτικότητα τις προθέσεις του τραπεζικού τομέα. Πιστεύετε ότι η κυβέρνηση θα έπρεπε να κάνει παρεμβάσεις στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα;
Το δημόσιο πρέπει να ασκήσει πολύ πιο δυνατή και αποφασιστική εποπτεία πάνω στον τραπεζικό τομέα. Πρέπει να φροντίσουμε να υπάρξει ανταγωνισμός στον τραπεζικό τομέα, ώστε να αποφύγουμε ολιγοπωλιακές καταστάσεις. Επιπλέον πρέπει να διατηρηθούν οι συνεταιριστικές τράπεζες και επίσης να δημιουργηθεί ένας δημόσιος τραπεζικός πυλώνας, ώστε να μπορέσει να εγγυηθεί τον ανταγωνισμό στο τραπεζικό σύστημα προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος.
Πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας. Στο τέλος του χρόνου αίρονται τα μέτρα προστασίας των δανειοληπτών. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει;
Από τη στιγμή που τα επισφαλή δάνεια αυξάνονται με αλματώδη ταχύτητα, είναι ακατάλληλη στιγμή να αρθεί η προστασία της πρώτης κατοικίας. Κάτι τέτοιο θα οξύνει τα προβλήματα, ακόμη και για τις ίδιες τις τράπεζες, γιατί για έναν οφειλέτη ο οποίος βρίσκεται σε αδυναμία πληρωμής, εάν του πάρεις το σπίτι, απλώς τον κάνεις επιπλέον και άστεγο. Και τότε θα απαιτηθούν ακόμη περισσότεροι δημόσιοι πόροι, για να αντιμετωπίσεις τις παρενέργειες της δικής σου πολιτικής. Επομένως νομίζω ότι για τα επόμενα τουλάχιστον δύο χρόνια, το 2015 και 2016, πρέπει να διατηρηθεί η προστασία της πρώτης κατοικίας.
Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει με το χρέος; Η κυβέρνηση θεωρεί ότι είναι βιώσιμο. Από την αντιπολίτευση εκφράζονται πολλές και συχνά ριζικά διαφορετικές προτάσεις ως προς τη διαχείρισή του.
Κατ’ αρχάς το χρέος δεν είναι βιώσιμο. Αυτό δεν το λέει η αντιπολίτευση, το λέει το ίδιο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Εάν δεν υπάρξει αναδιάρθρωση του χρέους, είναι δύσκολο να εξυπηρετηθεί, ακόμη και εάν έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα, όπως αυτό που προβλέπεται, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο ούτως ή άλλως. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γίνει είτε μία απομείωση του χρέους είτε μία ουσιαστική αναδιάρθρωσή του, ώστε να μπορούμε να πληρώνουμε τις δόσεις για την εξυπηρέτησή του.
Ποια από τις δύο λύσεις κατά τη γνώμη σας είναι προτιμότερη;
Σας θυμίζω ότι πριν από χρόνια μέσα σε ένα βράδυ η διεθνής κοινότητα με απόφαση ουσιαστικά του προέδρου Κλίντον διέγραψε το σύνολο του χρέους από συνολικά 86 χώρες της Αφρικής. Είναι συνεπώς θέμα πολιτικής απόφασης. Η βέλτιστη λύση θα ήταν ασφαλώς μία απομείωση του χρέους μέσω διαγραφής σημαντικού μέρους του, της τάξης ας πούμε του 20% με 25%.
Θεωρείτε εφικτό κάτι τέτοιο;
Πράγματι αυτή η βέλτιστη λύση μπορεί να μην είναι εφικτή. Γι’ αυτό στο πλαίσιο μιας διαπραγμάτευσης πρέπει να βρεις εναλλακτικούς τρόπους απομείωσης αυτού του βάρους του χρέους, που μπορούν να έχουν πολλές μορφές. Π.χ. σε πολλές χώρες έχει γίνει ανταλλαγή χρέους με συμμετοχή σε επενδυτικά σχέδια ή αναπτυξιακά προγράμματα. Θα μπορούσε επίσης να γίνει έκδοση αναπτυξιακών ομολόγων. Ή με έναν συνδυασμό επιμήκυνσης και μείωσης του επιτοκίου. Αυτά τα εναλλακτικά σχέδια πρέπει να επεξεργαστεί μία ελληνική κυβέρνηση και να τα προτείνει προς τους πιστωτές μας.
Πιστεύετε ότι το θέμα της ρύθμισης του χρέους πρέπει να προηγηθεί των εκλογών;
Εκείνο που πιστεύω ότι θα γίνει τώρα, επειδή οι πιστωτές μας αλλά και η ΕΚΤ επεξεργάζονται ήδη τεχνικά σενάρια αναδιάρθρωσης του χρέους, είναι ότι ο πρωθυπουργός θα εξαγγείλει πριν από τις εκλογές ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης του χρέους που θα έχει συζητηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο και το οποίο θα επιχειρήσει να το εντάξει στην προεκλογική εκστρατεία του ενόψει των εκλογών. Δεν θα με εξέπληττε καθόλου εάν στο πλαίσιο μιας εκλογικής στρατηγικής πέρα από τα λεγόμενα περί του τέλους των μνημονίων και τη μετατροπή του μνημονίου σε μία γραμμή πιστοληπτικής στήριξης ο κ. Σαμαράς ανακοίνωνε και ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης του χρέους, με την υπόσχεση ότι θα εφαρμοστεί μετά τις εκλογές. Διότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο όλοι αντιλαμβάνονται ότι πρέπει να γίνει αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Συνεπώς η διαμάχη θα είναι για το ποιος θα το καρπωθεί.
Είστε υπέρ της άμεσης προσφυγής στις κάλπες με αφορμή και την προεδρική εκλογή;
Πρέπει το ταχύτερο δυνατό να αλλάξει αυτή η πολιτική και γι’ αυτό το λόγο πιστεύω ότι, όσο πιο γρήγορα γίνουν οι εκλογές, τόσο καλύτερα θα είναι για τη χώρα, αν και πραγματικά πιστεύω ότι η επόμενη κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με τεράστιες ευθύνες. Τα προβλήματα δεν θα λυθούν διά μαγείας, θα απαιτήσουν πολλή δουλειά, υπομονή, επιμονή και μεγάλη αξιοσύνη.
Πιστεύετε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι έτοιμος να κυβερνήσει;
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τεράστια ευθύνη να αντεπεξέλθει σε αυτήν την πρόκληση. Να προετοιμαστεί πάρα πολύ καλά, ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει την επομένη των εκλογών.
Εάν σκεφτώ ότι το 2009 ως ΠΑΣΟΚ ήμασταν έτοιμοι σχεδόν σε όλα τα θέματα και φτάσαμε τελικά εδώ όπου φτάσαμε, όση προετοιμασία κι αν έχει κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ, χρειάζεται πολύ περισσότερη, για να αντεπεξέλθει σε αυτή τη μεγάλη κρίση. Πάντως τα προβλήματα δεν εξανεμίζονται από την αλλαγή και μόνον μιας κυβέρνησης. Θα είναι για πολύ καιρό μπροστά μας και χρειάζεται πολύ μεγάλη σύνεση, υπομονή και επιμονή, για να βγούμε από αυτό το τούνελ.
Είστε πρόεδρος της «Κοινωνικής Συμφωνίας». Τι θα κάνει το κόμμα σας σε αυτήν την πολιτική συγκυρία;
Την περίοδο αυτή υπάρχει μία αντιπαράθεση μεταξύ δύο πόλων ουσιαστικά. Ενός κυβερνητικού που πρεσβεύει τη συνέχιση της ίδιας πολιτικής και ενός πόλου ο οποίος θεωρεί αυτήν την πολιτική αδιέξοδη. Η επιδίωξη της «Κοινωνικής Συμφωνίας» από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα είναι μία και πολύ σταθερή: ότι αυτή η πολιτική που ασκείται είναι αδιέξοδη, πως πρέπει να ανατραπεί, να αλλάξει αυτό το μίγμα πολιτικής, ότι η πολιτική της βίαιης λιτότητας και της εσωτερικής υποτίμησης οδηγεί σε αδιέξοδο και πολιτικά και οικονομικά και κοινωνικά. Η θέση μας ήταν και είναι ότι θέλουμε να συμβάλουμε στη δημιουργία ενός κοινωνικού μετώπου ανατροπής αυτής της πολιτικής και στη συμπαράταξη πολιτικών δυνάμενων οι οποίες θα μπορέσουν να δώσουν κυβερνητική προοπτική για την ανατροπή αυτής της πολιτικής.
Αυτό σε επίπεδο εκλογικού σχήματος πώς θα εκφραστεί;
Πιστεύουμε ότι ο πολιτικός χώρος ο οποίος εναντιώνεται στην ασκούμενη σήμερα πολιτική δεν πρέπει να διασπαστεί. Μία αυτόνομη κάθοδος της «Κοινωνικής Συμφωνίας» θα λειτουργούσε ως ανάχωμα στη δημιουργία μιας δυναμικής ανατροπής αυτής της πολιτικής και γι’ αυτό συλλογικά θα συνεργαστούμε, όπως κάναμε και στις ευρωεκλογές και στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, με το ΣΥΡΙΖΑ, διατηρώντας απολύτως τη δική μας αυτοτέλεια και αυτοδυναμία.
Θα ακολουθήσετε δηλαδή το μοντέλο των ευρωεκλογών μέσω της συμμετοχής στελεχών σας στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ;
Ακριβώς. Η συνεργασία μας θα έχει τη μορφή της συμμετοχής συγκεκριμένων στελεχών στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ, στελεχών που δεν είναι ΣΥΡΙΖΑ, που δεν έχουν ενταχθεί στο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά θέλουν και πρεσβεύουν την ανάγκη συμπαράταξης δυνάμεων για την ανατροπή.
Εσείς θα είστε υποψήφια;
Εγώ έχω αποφασίσει να μη συμμετάσχω ούτε στο Επικρατείας ούτε σε κάποιο άλλο ψηφοδέλτιο. Ως πρόεδρος της «Κοινωνικής Συμφωνίας» έκρινα ότι δεν πρέπει να συμμετάσχω ως υποψήφια στις εκλογές.
