Ο νόμος 3869 υφίσταται σε πολλές χώρες από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, και έχει, το τονίζω για μια ακόμη φορά, ασφαλιστικές δικλείδες για να μην μπορούν να επωφεληθούν οι μπαταχτσήδες των ευεργετικών του διατάξεων
“Να ασκήσει κάθε δυνατή πίεση ο λαός για να σταματήσει την άρση των πλειστηριασμών”
Η Λούκα Κατσέλη ζητά επέκταση του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά
Η πρώην υπουργός Ανάπτυξης, που εμπνεύστηκε και συνέδεσε με το όνομα της το νόμο 3869/2010 Λούκα Κατσέλη, υπερασπίζεται σθεναρά το νομοθέτημα για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, τονίζοντας ότι διαθέτει τις ασφαλιστικές δικλείδες ώστε να τύχουν των ευεργετικών ρυθμίσεων που καθορίζει, οι πραγματικά ευρισκόμενοι στον κίνδυνο να χάσουν την πρώτη τους κατοικία για χρέη προς τις τράπεζες.
Η κ. Κατσέλη κατατάσσει το νόμο ανάμεσα στους πλέον προοδευτικούς στην Ευρώπη, ζητά ευθέως την επέκτασή του και σε όλους όσους βρίσκονται σε προσωρινή οικονομική αδυναμία και καλεί τους πολίτες να αποτρέψουν με τις κινητοποιήσεις τους το μέτρο της άρσης των πλειστηριασμών…
Κυρία Κατσέλη, οι επικριτές σας λένε ότι με το νόμο 3869/2010 δεν προστατεύσατε μόνο όσους αδυνατούσαν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους απέναντι στις τράπεζες, αλλά και όλους εκείνους, που ενώ είχαν την οικονομική ευχέρεια, κρύφτηκαν πίσω από τις ρυθμίσεις για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Πως απαντάτε;
Αυτό είναι ένας μύθος, καθώς ο νόμος 3869 έχει ασφαλιστικές δικλείδες. Για να τύχει κάποιος των ευνοϊκών ρυθμίσεών του, πρέπει να παρουσιάσει στο Ειρηνοδικείο όλα τα εισοδήματα και τα περιουσιακά του στοιχεία και τα δικά του και της οικογένειας του. Οι τράπεζες, από την άλλη πλευρά, έχουν το δικαίωμα να καταθέσουν στοιχεία αν νομίζουν ότι πρόκειται περί δόλου, ενώ το Ειρηνοδικείο παρακολουθεί την υπόθεση, έτσι ώστε ακόμη και όταν αλλάξουν τα στοιχεία, να μπορεί να αλλάξει τις ρυθμίσεις τις οποίες αποφασίζει. Ο νόμος δεν είναι για όλους, είναι για εκείνους που βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων. Αυτό ήταν και το πρώτο για την προστασία των δανειοληπτών. Από τότε μέχρι τώρα η κατάσταση έχει χειροτερέψει, υπάρχουν πάρα πολλοί συμπολίτες μας που λόγω των μειώσεων των συντάξεων και των μισθών και της αύξησης των φόρων, δεν μπορούν να πληρώσουν οφειλές προς το δημόσιο ή προς τρίτους και γι’ αυτό αυτή τη στιγμή, αντί να μιλάμε για άρση των πλειστηριασμών, έπρεπε να μιλάμε για την επέκταση του νόμου και σε εμπόρους και σε εκείνους που είναι σε πρόσκαιρη αδυναμία πληρωμής οφειλών.
Χρειάζεται, δηλαδή, μια βελτίωση ο νόμος που φέρατε στη βουλή το 2010;
Χρειάζεται επέκταση. Εμείς ως “Κοινωνική Συμφωνία”, πριν από το 2012, είχαμε καταθέσει στη βουλή Σχέδιο Νόμου που προέβλεπε ότι εάν μια οικογένεια έχει μείωση εισοδήματος πάνω από 30% από το 2008 και μετά, θα μπορούσε να κάνει δάνεια προς τρίτους, έτσι οι δόσεις να μην ξεπερνούν ένα συγκεκριμένο ποσό του εισοδήματος τους. Η κυβέρνηση, όμως, αντί να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση, ουσιαστικά εξυπηρετεί τα κερδοσκοπικά συμφέροντα κάποιων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, τα λεγόμενα κοράκια της αγοράς, τα οποία περιμένουν αυτή τη στιγμή να πάρουν ακίνητα σε εξευτελιστικές τιμές και να έχουν προσόδους από τη διαχείριση τους.
Σας ανησυχεί η μερική άρση των πλειστηριασμών που προωθεί το υπουργείο Ανάπτυξης; Η κυβέρνηση λέει ότι σε κάθε περίπτωση θα προστατευτεί η πρώτη κατοικία…
Με ανησυχεί το γεγονός ότι παρά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία, η κυβέρνηση ανοίγει το θέμα των πλειστηριασμών. Είναι η πλέον ακατάλληλη στιγμή για να ανοίξεις ένα θέμα με αυστηρά οικονομικά κριτήρια. Αυτό που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε είναι ότι δεν υπάρχει κανένα δημοσιονομικό όφελος από αυτή την πρωτοβουλία. Αντιθέτως, θα υπάρξει δημοσιονομικό κόστος, καθώς οι κοινωνικές και προνιακές δαπάνες θα αυξηθούν, λόγω των κοινωνικών αποτελεσμάτων αυτού του μέτρου. Οι μόνοι που θα επωφεληθούν από αυτή την απόφαση θα είναι οι διεθνείς οίκοι, οι οποίοι έχουν ήδη συνάψει συμφωνίες με κάποια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για να διαχειριστούν αυτά τα ακίνητα. Τα ακίνητα δεν θα δοθούν ένα- ένα, μεμονωμένα δηλαδή, οι τράπεζες θα τιτλοποιήσουν και θα πουλήσουν αυτούς τους τίτλους σε ενδιάμεσες εταιρίες, οι οποίες θα διαπραγματευτούν σε δευτερογενείς αγορές.
Αναφέρεστε προφανώς στην αγορά των «κόκκινων» δανείων από γερμανικές και ελβετικές τράπεζες…
Απολύτως. ‘Έχουνε ήδη γίνει τέτοιες αγορές. Πρόκειται για μια διεθνή πρακτική. Είναι η πρακτική που οδήγησε στη μεγάλη κρίση των στεγαστικών δανείων στην Αμερική και μια βεβαίως από τις βασικές αιτίες σύγκρουσής μου με τις ελληνικές τράπεζες, διότι είχαν ήδη τιτλοποιήσει τα δάνεια τότε, και, επομένως κάθε φορά που παίρνει κάποιος μια απόφαση ρύθμισης, σπάει αυτό το τιτλοποιημένο «καλάθι», με κάποιο κόστος στις τράπεζες. Κατά την άποψή μου πρέπει να κινητοποιηθεί ο κόσμος. Ο νόμος 3869 ήταν και είναι από τους πιο προοδευτικούς νόμους στην Ευρώπη, λόγω της προστασίας της πρώτης κατοικίας. Με απλά λόγια προστατεύεται το δικαίωμα στη στέγη. Θα ήθελα να ζητήσω από όσους έχουν παρόμοια προβλήματα να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της οργάνωσης «ΕΚΠΟΙΖΩ» και να υπογράψουν το αίτημα για να σταματήσει η άρση των πλειστηριασμών. Έχει τεράστια σημασία να υπάρξει μια πίεση από κάτω για να σταματήσει η κυβέρνηση αυτή την πολιτική.
Οι εκπρόσωποι της τρόικας και των τραπεζών ισχυρίζονται ότι ο νόμος 3869 δημιουργεί στρεβλώσεις στην αγορά…
Κάνουν λάθος. Ο νόμος 3869 υφίσταται σε πολλές χώρες από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, και έχει, το τονίζω για μια ακόμη φορά, ασφαλιστικές δικλείδες για να μην μπορούν να επωφεληθούν οι μπαταχτσήδες των ευεργετικών του διατάξεων. Πάντως δεν ήταν μόνο ο νόμος 3869 που ενόχλησε ορισμένους, αλλά και ο 3816 που αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Κατά την άποψη μου, όταν υπάρχει πιστωτική ασφυξία στην αγορά, οφείλουμε να προστατέψουμε τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Είστε υπέρ του κουρέματος των δανείων που πήραν οι συμπολίτες μας από τις ελληνικές τράπεζες;
Θα ξεκινήσω λίγο διαφορετικά. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών την έχουμε πληρώσει πάρα πολύ ακριβά. Δεν υπάρχει διαφάνεια σ’ αυτή την ανακεφαλαιοποίηση, διότι δεν ξέρει ο έλληνας ή ο ευρωπαίος φορολογούμενος αν πληρώνει για τη μείωση των παρακρατούμενων ομολόγων ή εάν μέσα σ’ αυτά τα κεφάλαια πληρώνονται και κακές τοποθετήσεις των ίδιων των τραπεζών. Δεν υπάρχει μια έκθεση από τη Τράπεζα της Ελλάδος για να μας πει ποιες ήταν οι ανάγκες των τραπεζών σε κεφάλαια και από πού πηγάζουν αυτές οι ανάγκες. Οι τράπεζες, επομένως, έχουν εξασφαλιστεί, σε αντίθεση με κάποια φυσικά πρόσωπα ή ορισμένους φορείς που είχαν την ατυχία να παρακρατούν ελληνικά ομόλογα, τα οποία κουρεύτηκαν μέσα σε ένα βράδυ. Όσο για το κούρεμα των δανείων, εκτιμώ πως πρέπει να γίνει προσεκτικά. Πρέπει να δούμε ποιοι θα ενταχθούνε, δεν είναι όλοι οι πολίτες στην ίδια κατηγορία.
Από ποιο μετερίζι θα δώσετε τη μάχη για να υπερασπιστείτε τις απόψεις σας; Θα απαντήσετε θετικά στην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για συνεργασία μετά τις επόμενες εκλογές;
Ως «Κοινωνική Συμφωνία» πάμε στο πρώτο μας καταστατικό συνέδριο στις 30 Νοεμβρίου. Οργωνόμαστε πολιτικά σε όλη την Ελλάδα. Έχουμε διαφορές από τον ΣΥΡΙΖΑ και από άλλα κόμματα πάνω σε βασικά σημεία της πολιτικής μας, αλλά το διακύβευμα αυτή τη στιγμή είναι τόσο μεγάλο που χρειάζεται στις επόμενες εκλογές να υπάρχει μια συμπαράταξη δυνάμεων στη βάση μιας ελάχιστης προγραμματικής συμφωνίας. Αναφέρομαι σε εκείνες τις δυνάμεις που θέλουν μια διαφορετική οικονομική πολιτική και ενδιαφέρονται να υπερασπιστούν την εθνική κυριαρχία, διότι στο τραπέζι τους επόμενους μήνες θα μπούνε και τα εθνικά μας θέματα.
Τα σχόλια περί αποστασίας που κάνουν ορισμένοι κύκλοι, τόσο πολιτικοί, όσο και δημοσιογραφικοί, πως τα αξιολογείται;
Πρόκειται για μια παραπλανητική συζήτηση, η οποία ρίχνει την μπάλα σε άλλο γήπεδο.