Ποιο πολιτικό χώρο και ποιες δυνάμεις της κοινωνίας έρχεται να εκπροσωπήσει το νεοσύστατο κόμμα της Κοινωνικής Συμφωνίας;
Η Κοινωνική Συμφωνία φιλοδοξεί να καλύψει ένα σοβαρό πολιτικό κενό
που όλοι αναγνωρίζουμε ότι υπάρχει. Εμείς λέμε ότι ναι, μπορούμε να
διατυπώσουμε, εντός της Ευρωζώνης, έναν εναλλακτικό προοδευτικό δρόμο
για να βγούμε από την κρίση.
Απέναντι στο μονόδρομο της λιτότητας που βαθαίνει την ύφεση,
διογκώνει τις κοινωνικές ανισότητες και αποσταθεροποιεί την οικονομία
υπάρχουν, και μπορούμε να προτάξουμε,
συγκεκριμένες επιλογές που
στηρίζουν την ανάπτυξη και μοιράζουν τα βάρη με έναν δίκαιο τρόπο. Με
σύμμαχο την κοινωνία. Αυτή είναι η εναλλακτική επιλογή που προβάλλει η
«Κοινωνική Συμφωνία» και που μπορεί να εκφραστεί και να αποτελέσει τον
πυρήνα ενός Εθνικού Σχεδίου Ανασυγκρότησης της Οικονομίας για την έξοδο
από την κρίση. Θέλουμε να εκπροσωπήσουμε ξανά την ελπίδα και την
προοπτική για το σήμερα και το αύριο. Να μπορούν όλοι όσοι το θέλουν,
και κυρίως οι νέοι, να μπορούν να δημιουργήσουν στον τόπο μας.
Στο κόμμα σας υπάρχει, ουσιαστικά, διαρχία. Πόσο μπορεί να
δουλέψει, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες, αυτό το σχήμα σε ένα
πολιτικό σύστημα που σαφώς δεν έχει να επιδείξει πολλά ανάλογα
πειράματα;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι καινοτομούμε και σε αυτό. Αλλά γιατί η
θέσπιση διακριτών ρόλων σε ένα κόμμα να λειτουργεί θετικά για το
σοσιαλδημοκρατικά κόμμα της Γερμανίας και να μην μπορεί να λειτουργήσει
στην Ελλάδα;
Η αντίληψη αυτή πρέπει να αλλάξει. Είναι δείγμα μιας νέας πολιτικής
κουλτούρας, όπως άλλωστε και οι προβλέψεις στο καταστατικό μας ότι
κανένας δεν μπορεί να κατέχει το ίδιο κομματικό αξίωμα για πάνω από δύο
θητείες, καθώς και ότι τόσο ο Πρόεδρος του κόμματος όσο και ο Πρόεδρος
της Κ.Ο. εκλέγονται από τη βάση. Οι ρυθμίσεις αυτές αποτελούν εχέγγυο
δημοκρατικής και συλλογικής λειτουργίας του κόμματος.
Η πρόεδρος του κόμματος Λούκα Κατσέλη ήταν οικονομική
σύμβουλος του Παπανδρέου κατά την προεκλογική περίοδο του 2009 και
εισηγήτρια, σύμφωνα με κάποιους, του «λεφτά υπάρχουν». Επειδή, κατά τον
κ. Προβόπουλο, λεφτά δεν υπήρχαν και το γνώριζε ο Παπανδρέου, ποιο είναι
το μερίδιο ευθύνης που φέρει η Λούκα Κατσέλη στη διαμόρφωση;
Η δημοσιονομική εκτροπή ήταν γνωστή προεκλογικά. Εγώ η ίδια είχα πει -
και προκαλώ τον οποιονδήποτε να ανατρέξει σε αυτά που έλεγα κείνη την
εποχή – ότι ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός ήταν γεγονός, ότι έπρεπε να
μειωθούν τα ελλείμματα με δραστικό περιορισμό τη σπατάλη στο δημόσιο,
δημοσιονομική πειθαρχία και κυρίως καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Η φράση «λεφτά υπάρχουν» είχε ειπωθεί από τον τότε πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ
με ένα πολύ συγκεκριμένο νόημα: ότι λεφτά υπάρχουν για τους κουμπάρους,
τους κολλητούς, τους φοροφυγάδες, τα golden boys, αλλά δεν υπάρχουν για
την υγεία, την παιδεία ή την κοινωνική πρόνοια.
Κι είναι πράγματι κρίμα να λαϊκίζουν τόσοι πολλοί με τη φράση αυτή
προσπαθώντας να συγκαλύψουν τη δική τους πολιτική ανικανότητα και
αποτυχία στη μείωση της σπατάλης όπου αυτή υπάρχει, να αναδιοργανώσουν
τις κρατικές δομές και λειτουργίες, να κτυπήσουν τη φοροδιαφυγή και,
κυρίως, να συγκρουστούν με τις μικρές και μεγάλες εστίες διαφθοράς που
εξακολουθούν να πλουτίζουν στην πλάτη των μισθωτών και των συνταξιούχων.
Μήπως η συμμετοχή και των δυο επικεφαλής του Κοινωνικού
Διαλόγου στην κυβέρνηση Παπανδρέου και η υπερψήφιση από μέρους σας του
πρώτου μνημονίου και όλων των επιλογών της τρόικα όσο κατείχατε
υπουργικές θέσεις σας αδυνατίζει προεκλογικά το «ηθικό» δικαίωμα να
κάνετε κριτική στο ΠΑΣΟΚ και τον Βαγγέλη Βενιζέλο; Πως θα πείσετε την
κοινωνία;
Η διαφορά του μνημονίου του 2010 με αυτό που υπέγραψε η κυβέρνηση
Παπαδήμου είναι ότι τον Μάϊο του 2010 υπήρχε ένα τεράστιο χρηματοδοτικό
κενό που έπρεπε να καλυφθεί γιατί οι αγορές είχαν κλείσει απότομα από
τις αρχές του 2010. Η προσφυγή στους ευρωπαίους εταίρους και στο ΔΝΤ
ήταν αναπόφευκτη για να μην οδηγηθούμε στάση πληρωμών. Αυτό όμως δεν
αρκούσε. Από την πρώτη στιγμή είχα πει ότι το «φάρμακο της τρόικας»,
δηλαδή η πολιτική της μονόπλευρης λιτότητα και της περικοπής μισθών και
συντάξεων, σκοτώνει. Γι’ αυτό άλλωστε, είχα γίνει το «κόκκινο πανί» για
την τρόικα και δεχόμουνα καθημερινές επιθέσεις από συγκεκριμένα
συγκροτήματα του τύπου. Θα θυμάστε ότι είχα από την πρώτη στιγμή
υποστηρίξει την ανάγκη να συγκροτήσουμε και να υποστηρίξουμε στις
διαπραγματεύσεις το δικό μας εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης, έτσι ώστε
ταυτόχρονα με τη δημοσιονομική προσαρμογή να προωθεί την ανάπτυξη και
την κοινωνική συνοχή. Ως υπουργός, και στο Υπουργείο Οικονομίας και στο
Υπουργείο Εργασίας, διαπραγματεύθηκα σκληρά βάζοντας «κόκκινες» γραμμές
εκεί που έπρεπε. Προώθησα το νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και τις
ρυθμίσεις δανείων για μικρομεσαίες επιχειρήσεις παρά τις ισχυρές
πιέσεις των τραπεζών. Διαπραγματεύθηκα σκληρά με την τρόικα στο
Υπουργείο Εργασίας για τη διατήρηση του κατώτατου μισθού και του θεσμού
της επέκτασης των κλαδικών συμβάσεων. Έμεινα τελικά εκτός κυβέρνησης για
αυτή μου τη στάση και διαγράφηκα δύο φορές από την Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ.
Το δεύτερο Μνημόνιο το καταψήφισα αρνούμενη να αποδεχθώ ρυθμίσεις που
αποδυναμώνουν επικίνδυνα την εθνική κυριαρχία και θεσπίζουν κοινωνικά
δυσβάσταχτα και αναποτελεσματικά μέτρα. Αυτή τη συνέπεια οι πολίτες την
έχουν αναγνωρίσει. Αυτήν τη συνέπεια θα συνεχίσω να υπηρετώ.
Στην υποθετική ερώτηση, τι θα κάνει το κόμμα σας αν δεν εκλεγεί στην επόμενη βουλή, τι απαντάτε;
Η Κοινωνική Συμφωνία ήρθε για να μείνει. Είμαστε αισιόδοξοι ότι οι
πολίτες θα μας εμπιστευθούν ώστε να λειτουργήσουμε ως καταλύτες στην
ανασύνταξη της προοδευτικής παράταξης στον τόπο.
Θα είναι το μνημόνιο το κεντρικό δίλλημα των εκλογών; Οι
πολίτες θα επιλέξουν κόμμα ανάλογα με το πώς τοποθετείται απέναντι σ’
αυτό το ερώτημα; Ποια άλλα θέματα πρέπει να τεθούν στο δημόσιο διάλογο
μέχρι το Πάσχα;
Το κεντρικό δίλημμα των εκλογών είναι αν θέλουμε να συνεχισθεί η
συγκυβέρνηση Βενιζέλου –Σαμαρά με αυτόματο πιλότο το Μνημόνιο. Το
σενάριο αυτό οδηγεί μαθηματικά τη χώρα σε βαθειά ύφεση, σε παύση
πληρωμών και σε αδυναμία εξυπηρέτησης οφειλών και χρέους. Από την μεριά,
το να είσαι απλώς αντιμνημονιακός δεν λέει πολλά. Πρέπει να εξηγήσεις
τι αντιπροτείνεις. Και εμείς λέμε, ότι υπάρχει εναλλακτικό Εθνικό Σχέδιο
Ανασυγκρότησης, που εξυπηρετεί τη δημοσιονομική εξυγίανση χωρίς να
ρίχνει τα βάρη μονοσήμαντα σε μισθωτούς, συνταξιούχους και στη μέση
ελληνική οικογένεια. Αυτό που λείπει, είναι η αποφασιστικότητα και η
πολιτική βούληση του πολιτικού συστήματος να διαπραγματευθούν σκληρά
όχι μόνο με τους δανειστές μας αλλά και με εξωθεσμικά κέντρα επιρροής
και εξουσίας στην Ελλάδα.
Οι πολίτες θα κληθούν, επομένως, να επιλέξουν ποιες πολιτικές
δυνάμεις έχουν τη θέληση και την ικανότητα να διαπραγματευθούν ισχυρά
ένα καλύτερο μέλλον για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Ποιες πολιτικές
δυνάμεις λένε ευθέως ότι η ανάπτυξη, η αξιοπρέπεια στην εργασία, η
κοινωνική συνοχή και η εθνική κυριαρχία αποτελούν «κόκκινες γραμμές».
Η «Κοινωνική Συμφωνία» λέει ότι ναι, μπορεί διατυπωθεί μια ρεαλιστική
και συγχρόνως ριζοσπαστική πολιτική εξόδου από την πολύμορφη κρίση που
μαστίζει την Ελλάδα εντός του ευρώ.
Πόσο κοντά βρίσκεστε, ιδεολογικά, στο πρώην κόμμα σας υπό την
νέα ηγεσία του; Αν εκπροσωπηθεί η Κοινωνική Συμφωνία στη νέα βουλή,
που θα προκύψει στις ερχόμενες εκλογές, θα έβλεπε συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ
ή ποιες άλλες πολιτικές δυνάμεις σε μια κυβέρνηση σε περίπτωση, που οι
περισσότεροι προεξοφλούν, μη αυτοδυναμίας;
Το ΠΑΣΟΚ του κ. Βενιζέλου έχει μεταλλαχθεί σ’ ένα συντηρητικό κόμμα
και έχει ασπασθεί νεοφιλελεύθερες συνταγές που δεν έχουν τίποτα να
κάνουν με τις αξίες για τις οποίες αγωνισθήκαμε τόσα χρόνια. Επειδή η
αντίθεσή μας είναι βαθύτατα πολιτική δεν υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας.
Για να υπάρχουν προϋπόθεση είναι να υπάρξει προγραμματική συμφωνία.
Διαφορετικά, δημιουργούνται πρόσκαιροι συνασπισμοί χωρίς συνοχή και
χωρίς διάρκεια. Θα σας έλεγα ότι παρά τις διαφορές μας, υπάρχουν
προϋποθέσεις σύγκλισης με προοδευτικές δυνάμεις, πάνω σε ένα ελάχιστο
πλαίσιο για την οικονομική πολιτική, που μπορεί να δημιουργήσει μια
ισχυρή Κεντροαριστερή πλειοψηφία και να οδηγήσει σε μία προοδευτική
διακυβέρνηση.
